Ligęza Mikołaj z Bobrku h. Pókozic (ok. 1530–1603), starosta biecki, kasztelan wiślicki. Był najmłodszym synem Feliksa, burgrabiego krakowskiego, i Zofii z Tarnowskich. Za młodu oddany na dwór królewski, był od ok. r. 1544 pokojowcem Zygmunta Augusta. W r. 1550, na mocy działu dóbr z braćmi, Stanisławem, kaszt. chełmskim, Zygmuntem, cześnikiem w. kor., i Aleksandrem, wziął wsie: Skorczów, Ryki, Chróścinę i Odonów w ziemi krakowskiej, Żdżary, Radgoszczę i Wolę w ziemi sandomierskiej oraz sumę 4 200 fl. na zamku rożnowskim (z zastawu dokonanego przez J. A. Tarnowskiego F. Ligęzie). Jako dworzanin pokojowy pobierał początkowo 100 fl. ze star. gostyńskiego, od r. 1556 – 200 fl. z nowych ceł krakowskich. W r. 1555 otrzymał zezwolenie na wykup star. żydaczowskiego od Michała Parnowskiego (wykup ciągnął się lat kilka, jeszcze w r. 1561 L. spłacał sukcesorów Parnowskiego). W r. 1557 przyznał mu król starostwo chełmskie. W r. 1561 został kaszt. czechowskim. T. r. ożenił się z Elżbietą, córką Spytka Jordana, woj. krakowskiego (zob.), a wdową po Stanisławie Bonerze z Balic, star. bieckim (zob.). W czerwcu t. r. otrzymał prawo wykupu z rąk żony star. bieckiego. O starostwo to doszło do ostrego sporu na sejmie piotrkowskim 1562/3 r. w czasie rewizji nadań królewskich. Ponieważ dobra starościńskie nie podlegały egzekucji z powodu tzw. dawnych sum zastawnych, to jednak protestowano przeciw zatrzymaniu przez Ligęzinę starostwa sądowego. W rezultacie funkcję starosty objął L. Był na sejmie warszawskim 1563/4 r. W marcu 1566 uczestniczył w sejmiku szlachty ziemi ruskiej w Sądowej Wiszni z tytułem kasztelana zawichojskiego. Na sejmie piotrkowskim 1567 r. został wyznaczony do rewizji pustych łanów podolskich i ruskich. Brał udział w sejmie lubelskim 1569 r., podpisał akty o wcieleniu do Korony Podlasia, Wołynia i ziemi kijowkiej, na akcie unii z Litwą przywiesił swoją pieczęć. W r. 1570 był jednym z komisarzy powołanych w celu zapośredniczenia w sporze Stanisława Tarnowskiego z Zofią i Konstantym Ostrogskimi o dobra tarnowskie.
W czasie pierwszego bezkrólewia zaciągnął za własne pieniądze żołnierza dla obrony granic śląskiej i węgierskiej; zwrot wyłożonej sumy poręczono mu wprawdzie na zjeździe senatorów w Osieku (5 X 1572), ale jeszcze w r. 1600 zabiegał L. o jej zwrot. Nieobecny na konwokacji, 2 IV t. r. wziął udział w zjeździe szlachty sandomierskiej w Pokrzywnicy i podpisał przygotowaną wówczas deklarację o konfederacji generalnej warszawskiej, zawierającą m. in. ważne uzupełnienie do konfederacji «de religione», a mianowicie, że «tak w dobrach duchownych jako i świeckich a nie o wiarę». Na sejmie elekcyjnym podpisał wybór Henryka Walezego. Podczas sejmu koronacyjnego domagał się zaprzysiężenia przez króla wszystkich praw. Po ucieczce Henryka należał do zwolenników jak najszybszego przystąpienia do elekcji z pominięciem konwokacji. Wybrany przez szlachtę sandomierską kasztelanem radomskim (1576), deklarował się po stronie Stefana Batorego. W lutym 1576 r. towarzyszył Annie Jagiellonce przy wjeździe do Krakowa, w marcu wypowiadał się za odbyciem koronacji Anny nawet w wypadku nieobecności prymasa. Pozostał w Krakowie do końca sejmu koronacyjnego. Nie zatwierdzony na kasztelanii radomskiej, otrzymał w r. 1577 wiślicką. We wrześniu 1582 r. na sejmiku sandomierskim stanął po stronie przeciwników kanclerza Jana Zamoyskiego. Było to jednak wystąpienie sporadyczne, gdyż w latach następnych nie należał do opozycji antykanclerskiej. Zajęty głównie sprawami star. bieckiego z zapewnieniem spokoju na pograniczu, nie brał udziału w politycznych rozgrywkach trzeciego bezkrólewia. Uczestniczył w sejmie koronacyjnym Zygmunta III. Obecny na sejmiku deputackim w Proszowicach 11 IX 1589 podpisał uchwałę o poborze i gotowości do pospolitego ruszenia.
W Bieczu prowadził rządy twardej ręki, pozostając w ciągłych zatargach zarówno z mieszczanami, jak i chłopami ze wsi starościńskich. Dbał jednak o rozwój gospodarczy miasta (uzyskanie trzeciego jarmarku rocznego), zapewnienie mu należytej obronności i świetności. W r. 1575 wykupił od Jana Tarły, woj. lubelskiego, wójtostwo bieckie z należącym do niego domem, w którym urządził swoją rezydencję. Katolik, w stosunku do przejawów reformacji na terenie starostwa zachowywał obojętność. Do r. 1590 trzymał wraz z Jordanami wójtostwo myślenickie. W r. 1592 odstąpił star. żydaczowskie synowi Mikołajowi Spytkowi. W styczniu 1603 protestował w grodzie krakowskim przeciw artykułowi instrukcji sejmiku proszowskiego o wolnym spławie na rzece Ropie. Zmarł 2 V 1603, pochowany w bieckim kościele parafialnym, o który zawsze bardzo się troszczył i w którym rozpoczął przygotowywać dla siebie bogaty sarkofag, wykończony po jego śmierci staraniem syna Mikołaja Spytka (zob.). Z małżeństwa z Bonerową, oprócz wspomnianego Mikołaja Spytka (aczkolwiek co do niego ojcostwo L-y było współcześnie podawane w wątpliwość), miał młodszego syna Jana, dworzanina królewskiego (zm. 1602), oraz córki: Annę, 1. v. za Stanisławem Sobkiem, kaszt. sandomierskim, 2. v. za Krzysztofem Boguszem, i Zofię, żonę Samuela Słupeckiego, star. zawichojskiego, kaszt. radomskiego.

Alabastrowy sarkofag z postacią L-y w kościele paraf. w Bieczu; Rzeźba Jana Pfistera w kościele Bernardynów w Rzeszowie; Podob. Elżbiety Ligęziny na obrazie św. Trójcy w kościele powiat. w Jordanowie (reprod. w: Katalog zabytków, I); – Boniecki; Niesiecki; Paprocki; – Biecz. Studia historyczne, Wr.–W.–Kr. 1963 (fot. sarkofagu na s. 145); Dembińska A., Polityczna walka o egzekucję dóbr królewskich, W. 1935 s. 167; Kolankowski L., Zygmunt August, Lw. 1913; Kot S., Słupeccy, „Reform. w Pol.” R. 4: 1926 s. 186; Pałucki W., Kasztelania czechowska, W. 1964 s. 31, 113; Pirożyński J. Dzieje jednego zajazdu, „Odr. i Reform. w Pol.” T. 7: 1962 s. 109, 111–2, 116; Przyboś A., Rzeszów na przełomie XVI i XVII w., w: Pięć wieków Rzeszowa, Rzeszów 1958; Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, Kr. 1964; Urban W., Reformacja mieszczańska w dawnym powiecie bieckim, „Odr. i Reform. w Pol.” T. 6: 1961 s. 155, 158, 160; Wierzbowski T., Jakub Uchański, W. 1895; – Akta podkancl. Krasińskiego, III; Akta sejmikowe woj. krak., I; Akta Unii; Arch. Zamoyskiego, III, IV; Lustracja woj. krakowskiego 1564, W. 1962 I; Materiały do dziejów robocizny w Polsce XVI wieku, Wyd. S. Kutrzeba, Kr. 1913, Arch. Kom. Hist., 9; Materiały do historyi miasta Biecza, Oprac. F. Bujak, Kr. 1914; Mater. do hist. stosunków kulturalnych w XVI w.; Matricularum summ., V 996, 1969, 6007, 6883, 7442; Orichoviana; Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro; Regestra thelonei aquatici Vladislaviensis saeculi XVI, Wyd. S. Kutrzeba i F. Duda, Kr. 1915; Vol. leg., II 658, 727, 914, 1203; Zbiór pamiętników do dziejów polskich, Wyd. S. Plater, W. 1858 III 66–8; Źrzódłopisma do dziej. unii, cz. II oddz. I, P. 1861 cz. III 1856 s. 263, 270.
                                                                                                                                                                                                                                     Halina Kowalska